Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF), 2025 için hazırladığı Perakende Sektörü İstihdam Raporu'nu kamuoyuna açıkladı.

Rapor, yerel zincir mağazaların istihdama katkısını geniş yelpazede ortaya koyarken, gençlerin sektöre bakışından kadın istihdamının bölgesel etkilerine uzanan pek çok yapısal sorunu ve çözüm önerisini içeriyor.

Rapora göre, yerel perakende zincirleri Türkiye genelinde 100 binden fazla kişiye doğrudan istihdam sağlıyor. Satış, lojistik, muhasebe ve yöneticilik gibi birçok alanda ciddi istihdam yaratıyorlar. Özellikle küçük şehirlerde gençler ve kadınlar için önemli bir çalışma alanı sunan bu sektör, bölgesel kalkınmaya ve istihdam dengesine katkı veriyor.

18-30 yaş arasındaki genç çalışanlar, sektörü kalıcı bir kariyer olarak görmüyor; perakendeyi bir ara durak olarak görüyor, başka mesleklere yönelmeyi planlıyorlar.

Türkiye’de kadınların en yoğun çalıştığı sektörlerden biri olan perakende, raporda kadınların iş yaşamında kalıcılığını sağlamak için kreş desteği, vardiya planlaması ve güvenli ulaşım gibi sosyal mekanizmaların güçlendirilmesi gerektiğini vurguluyor. Kırsalda kadınların iş gücüne katılımı için perakende sektörünün hayati bir rol üstlendiği belirtiliyor.

Raporun öne çıkan önerilerinden biri pazar günleri marketlerin kapalı olması yönünde. Bu uygulama, çalışanların aileleriyle aynı gün tatil yapabilmesini mümkün kılarak sosyal hayat ile iş yaşamı arasındaki dengeyi sağlamayı hedefliyor.

Sürdürülebilir istihdam açısından raporda bazı sorunlar da işaret ediliyor: pazar günleri aileleriyle tatil yapılamadığı için sektörün kalıcı bir iş olarak görülmediği vurgulanıyor.

TPF Başkanı Ömer Düzgün, pazar günleri marketlerin kapalı olmasının aile yapısını güçlendireceğini, sektörde sürdürülebilir istihdamı destekleyeceğini ve küçük esnafı canlandıracağını belirtti. Bugün perakende sektöründe çalışan yüz binlerce kişi, ailesiyle aynı gün tatil yapamıyor. Kendisi hafta içi izinli, eşi hafta sonu, çocuğu okulda, kendisi vardiyada dedi.

Hafta sonu tatilinin aile bağlarını güçlendireceğini vurgulayan Düzgün, Bu birbirinden uzaklaşmış hayatlar aile bağlarını zayıflatıyor, sosyal yorgunluk yaratıyor. Oysa aile, birlikte geçirilen zamanla güçlenir. Bu durum sürdürülebilir istihdamı olumsuz etkiliyor. Sayın Cumhurbaşkanımızın 2025 yılını Aile Yılı ilan etmesi çok değerli bir çerçeve çizmiştir. Biz de yerel zincirler olarak bu vizyona katkı sunmak istiyoruz dedi.

Düzgün, konuyla ilgili bakanlıklarla görüşmeler yaptıklarını belirterek, şehirler arası pilot bölgelerde bu uygulamayı başlatmayı hedeflediklerini söyledi. Yerel zincirler olarak öncü olmaya hazırız. Bu, gençlerin sektöre bakışını değiştirecek, daha insani bir çalışma kültürü yaratacaktır. Sektörümüz açısından da sürdürülebilir istihdamın anahtarıdır. Çalışanlar kendilerini değerli hissettiklerinde, sosyal yaşamla iş arasında dengesini kurabildiklerinde o sektörde uzun yıllar kalmak ister. Ayrıca pilot bölgelerden başlanarak Avrupa'da görüldüğü gibi marketler kapalı olabilir. Küçük esnaf için de bu uygulama can suyu olacaktır. Yerli ekonomiyi, aile yapısını ve sürdürülebilir istihdamı güçlendirecek bir adım.

https://junkyard.sfo3.cdn.digitaloceanspaces.com/n1/images/oeb1aa38d-36af-412a-8b98-f01da42f58c1.webp

TPF'den Pazar Günleri Marketlerin Kapalı Olması Önerisiyle Sürdürülebilir İstihdam Vurgusu

İzmir ve İstanbul marketlerinde fiyat denetimleri sürüyor.

İzmir Ticaret İl Müdürlüğü ekipleri, fahiş fiyat artışı ve fırsatçılıkla mücadele kapsamında denetimlerini sürdürüyor. Marketlerdeki ürünlerin fiyat artış oranları ile raf fiyatı ve kasa fiyatı karşılaştırılıyor.

İzmir'de yılbaşından bu yana 44 bin 994 işletmede yaklaşık 395 bin ürün haksız fiyat kapsamında denetlendi. Denetimlerin sonucunda 405 işletme ve kişi hakkında toplam 254 milyon 574 bin 435 lira idari para cezası uygulandı.

Tüketicilerin talep ettiği ürünlerde haksız artış tespit edildi ve bu işletmeler Bakanlığa rapor edildi. Her bir aykırı eylem için 1 milyon 439 bin 300 liraya kadar idari para cezası verildi.

Ayrıca fiyat etiketi mevzuatı kapsamında etiket, tarife, menü ve indirimli satışlara yönelik denetimler yapıldı. Yılbaşından bugüne kadar 20 binden fazla işletmede yaklaşık 600 bin ürün denetlendi; tespit edilen aykırılıklar için 24 milyon 768 bin 622 lira idari para cezası kesildi.

İstanbul'da temel ihtiyaç malzemelerinde fahiş fiyat artışlarının önüne geçilmesi amacıyla marketlerde fiyat denetimi gerçekleştirildi. Denetimler, İstanbul'un tüm ilçelerinde yerel ve ulusal marketler başta olmak üzere temel gıda ve ihtiyaç ürünlerine yönelik fahiş fiyat, etiket ve haksız fiyat artışı denetimi yaptı.

Denetimlerde, ürünlerin etiket fiyatı ile kasa fiyatı arasındaki fark bulunup bulunmadığı, etiket fiyatının değişim tarihi ile ürünün önceki fiyatına bakılarak haksız fiyat artışı olup olmadığı incelendi. Ayrıca manav reyonundaki meyve ve sebzelerin menşei ve geliş fiyatı bilgisi Hal Kayıt Sistemi üzerinden kontrol edildi.

İstanbul Ticaret İl Müdürü İsmail Menteşe, Şişli'deki denetimler sırasında yaptığı açıklamada, Ticaret Bakanlığı olarak vatandaşların beslenme, sağlıklı yaşama ve korunma gibi her türlü ihtiyaçlarını karşılamak için ihtiyaç duydukları temel malzemeler ve ürünlerin temini konusunda kanunlar ile mevzuat çerçevesinde denetimlere devam ettiklerini söyledi.

İstanbul'da olduğu gibi Türkiye'nin 81 ilinde gıda öncelikli olarak denetimlerin devam ettiğini dile getiren Menteşe, "Bugün burada biz hem fiyat etiketlerini kontrol ettik. Yani burada fiyat etiketinden kastımız vatandaş bir ürün almak istediği zaman ürünün üzerindeki etikete baktığında o ürünün fiyatının ne zaman değiştiğini rahatlıkla görebilmesi lazım. Etiketin vatandaş tarafından rahat okunabilir bir şekilde olması lazım. Gramaj bilgilerinin üzerinde olması lazım." diye konuştu.

Menteşe, fiyat etiketinin dışında ürün fiyatının makul olup olmadığına da baktıklarını belirterek, "Tabii burada çeşitli örnekleri gördük. Yarım kilo, 750 gram gibi ambalaj farkları var. İndirimli satışlarda da mutlaka bir önceki fiyatın etiketin üzerinde olması lazım." dedi.

Menteşe, tüketime yönelik mal ve malzemelerin fiyat etiketlerine dikkati çekerek, uzun süredir bu ürün gruplarında fiyat artışlarının olmadığını gözlemlediklerini ifade etti.

Menteşe, 8 ay boyunca yapılan denetimlere ilişkin şu bilgileri verdi:

- İstanbul Ticaret İl Müdürlüğü olarak, dün akşam itibarıyla aldığımız rakamlarla, İstanbul'da 12 bin 178 işletmede 45 bin 615 ürüne yönelik haksız fiyat tutanağı tuttuk. Bu ürünlerle ilgili olarak şüphe duyduk ve faturalarını istedik, istemeye de devam ediyoruz. Bu incelemelerimizin sonucunda da yaklaşık haksız fiyat olduğuna kanaat getirdiğimiz 1.550 dosyayı da Bakanlığımızın Haksız Fiyat Değerlendirme Kuruluna gönderdik.
- Ticaret Bakanlığı'mız bünyesindeki Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu 13 üyeden oluşmakta olup başta Bakanlık temsilcileri ve resmi kurumlardan olduğu gibi Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ve Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu gibi kurumlardan da temsilciler var. Bizim gönderdiğimiz raporlar bağımsız bir şekilde değerlendiriliyor, ona göre de idari işlemler gerçekleştiriliyor.
- Söz konusu dönemde 13 bin 737 işletmede 3 milyon 738 bin 423 ürünü fiyat etiketi açısından incelediklerini belirten Menteşe, "Bu incelemelerin sonucunda 66 bin 223 yönetmeliğe aykırı durum tespit ettik ve bunların da her birine yaklaşık 3 bin 166 lira idari işlem uyguluyoruz. Toplamda da 209 milyon 662 bin 18 lira tutarında idari işlem yaptık." dedi.
- Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu karşı taraftan savunma istediği için işlemlerin uzun sürebildiğini ifade eden Menteşe, Kurulun şu ana kadar yaklaşık 405 işletmeye 254 milyon 574 bin 435 lira tutarında idari yaptırım uyguladığını söyledi.

https://junkyard.sfo3.cdn.digitaloceanspaces.com/n1/images/ofd037922-08d8-4a06-9ab6-1dd35f019188.webp

İzmir ve İstanbul Marketlerinde Fiyat Denetimleri Sürüyor

Merter, Türkiye’nin tekstil merkezi olarak görülen bölgesinde korkunç bir tabloyla karşı karşıya. 50 milyon dolarlık bir yatırım ile kurulan Sentez AVM’nin aylık kira beklentisi 1 milyon 250 bin dolar olsa da, dükkanların çoğu bugün boş.

Merterli sanayici Timur Bozdemir, durumu net sözlerle özetliyor: “Sadece Merter değil, Laleli eriyor; Osmanbey adeta bitti.”

Dünya Gazetesi’nin Recep Erçin imzasıyla aktarılan bilgilere göre Laleli, Osmanbey ve Merter’daki dükkanlar, sektördeki krizin simgelerine dönüşmüş durumda. 200’ün üzerinde dükkanı barındırması hedeflenen Sentez Merter de mevcut durumda boş kalan başka yapıların arasına katılıyor.

Bozdemir, “Esnafımız bu halde iken birileri Mısır’a yatırım için kurdele kesiyor. Sektörün sesi olması gerekenler nerede?” diye soruyor. “Sadece Merter değil Laleli eriyor, Osmanbey adeta bitti,” dedi.

Kaynak: Recep Erçin / Dünya Gazetesi

https://junkyard.sfo3.cdn.digitaloceanspaces.com/n1/images/o0155c900-ab4b-47d3-b759-01ba37bcec73.webp

“perakende” ile ilgili sonuçlar

TPF'den Pazar Günleri Marketlerin Kapalı Olması Önerisiyle Sürdürülebilir İstihdam Vurgusu

İzmir ve İstanbul Marketlerinde Fiyat Denetimleri Sürüyor

Merter Tekstil Krizi Derinleşiyor