ABD menşeli bazı ürünlerde ek vergilerin kaldırılması Erdoğan-Trump görüşmesi öncesi iyi niyet mesajı olarak değerlendirildi

Güncel karar ve etkileri

Resmi Gazete'de bugün yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile ABD menşeli bazı ürünlerde uygulanan ek vergiler kaldırıldı. 2018'de Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlükte olan ve ABD menşeli ürünlere ek vergi getiren düzenleme artık yürürlükte değil. Artık binek otomobil, kozmetik ve cilt bakım ürünleri, yaprak tütün ile alkollü içeceklerin ithalatında ek vergi uygulanmayacak.

Gülru Gezer'in değerlendirmesi

Eski Los Angeles Başkonsolosu Gülru Gezer, ANKA Haber Ajansı'na yaptığı değerlendirmede bu adımı Türkiye ile ABD arasındaki ticaret ve gümrük vergilerine ilişkin görüşmelerin sürdüğü bir dönemde iyi niyet göstergesi olarak gördüğünü belirtti. Gezer, ABD'ye yönelik bu adımın karşılıklı anlayış için mesaj niteliğinde olduğunu ifade etti; Trump'ın Hindistan ve Çin'e ilave vergi koymasının küresel ticaret gerilimini artırdığını söyledi.

Görüşün önemi ve rekabet

Gezer, özellikle binek otomobillerde ek vergilerin kaldırılmasının Trump'ın dikkatini çekebileceğini vurguladı. Elektrikli araçlara uygulanan ek gümrük vergilerinin Çinli araçlarla rekabeti zorlaştırdığını belirten Gezer, bu verginin kaldırılmasıyla Türkiye'nin Çin'den gelen araçlarla da rekabet edebilecek hâle geleceğini ifade etti. Bu adımın taraflar arasında Türkiye'ye de en az zarar getirecek bir ticari formül veya anlaşma için bir ön adım olarak görülebileceğini söyledi.

Brunson Krizi ve geçmişteki gerilimler

2018'de ABD ile ilişkilerin Rahip Andrew Brunson krizi nedeniyle gerildiğini hatırlatan Gezer, Türkiye'nin bu dönemde ABD'ye karşı ek vergi ve gümrük önlemleri uygulamaya başladığını anımsattı. Brunson'un serbest bırakılmasıyla ilişkiler normalleşmeye başlasa da uygulanan vergiler kademeli olarak kaldırıldı veya azaltıldı; otomobil, alkollü içecek ve bazı lüks ürünler için vergiler normal gümrük tarifelerine döndü. Ancak ABD'nin Türkiye'den ithal ettiği çelik ve alüminyuma yönelik ek vergileri daha uzun süre yürürlükte kaldı. İlişkilerin normalleşmesiyle bu yaptırımlar gevşetildi.

Güncel durum ve tarife değişiklikleri

Trump'ın yeniden başkan seçilmesiyle Türkiye'ye ek tarifeler yüzde 15'e çıktı. Türkiye'den ABD'ye yönelik ek tarife uygulamaları bu dönemde uygulanırken, 2025 Temmuz ayında Türkiye'nin çelik ve alüminyum ürünlerine yönelik ek tarife oranı yüzde 15 olarak belirlenmiştir.