TÜİK'ten açıklama geldi: Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH), 2025 yılının ikinci çeyreğinde yıllık bazda yüzde 4,8 büyüdü.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH, geçen çeyreğe göre yüzde 1,6 yükseldi.
Takvim etkisinden arındırılmış GSYH ise, 2025 yılı ikinci çeyreğinde önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 4,6 artış gösterdi.

GSYH’nin üretim yöntemiyle hesaplanan tahmini cari fiyatlarla değeri 14 trilyon 578 milyar 556 milyon lira oldu; bu dönemde üretim yöntemiyle GSYH tahmini, cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 43,7 artış gösterdi. GSYH'nin ikinci çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 377 milyar 622 milyon olarak gerçekleşti.

Bu dönemde sektörler itibarıyla en güçlü artışlar: inşaat sektörünün toplam katma değeri yüzde 10,9 yükseldi; bilgi ve iletişim yüzde 7,1; sanayi yüzde 6,1; ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri yüzde 5,6; mesleki, idari ve destek hizmetleri yüzde 5,4; ürün üzerindeki vergiler eksi sübvansiyonlar yüzde 3,0; finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 2,6; gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2,6; diğer hizmetler yüzde 2,1. Tarım sektörü yüzde 3,5 büyüme kaydedildi. Kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmetler ise yüzde 1,2 geriledi.

Hanehalkı nihai tüketim harcamaları, ikinci çeyrekte zincirlenmiş hacimde yüzde 5,1 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 5,2 azaldı; gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 8,8 yükseldi.

Mal ve hizmet ihracatı zincirlenmiş hacimde yüzde 1,7 artarken, ithalat yüzde 8,8 yükseldi.

İşgücü ödemleri yıllık bazda yüzde 42,0 artış gösterdi. Net işletme artığı/karma gelir ise yüzde 46,3 oranında yükseldi.

İşgücü ödemelerinin gayrisafi katma değer içindeki payı yüzde 38,4 olurken, net işletme artığı/karma gelir payı yüzde 40,2 olarak gerçekleşti. Geçen yılın ikinci çeyreğinde bu paylar sırasıyla yüzde 38,8 ve yüzde 39,5 idi.

https://junkyard.sfo3.cdn.digitaloceanspaces.com/n1/images/ob7a5e485-b733-4f19-a251-4cbed543a4de.webp

TÜİK'e göre ekonomi ikinci çeyrekte yüzde 4,8 büyüdü

Borsa İstanbul'da haftaya hareketli bir başlangıç geldi.

Cuma günü satış ağırlıklı bir seyir izleyen BIST 100 endeksi, haftanın ilk işlemlerinde yüzde 0,18 artışla 11.308,24 puana çıktı. Günü ise 11.288,05 puandan yüzde 0,71 değer kaybıyla kapattı.

Açılışta BIST 100, önceki kapanışa göre 20,19 puan ve yüzde 0,18 yükseldi. Bankacılık endeksi yüzde 0,14, holding endeksi ise yüzde 0,28 değer kazandı.

Sektör endeksleri arasında en çok kazandıran yüzde 1,61 ile spor oldu; en çok kaybettiren ise yüzde 0,71 ile gayrimenkul yatırım ortaklığı (GYO) endeksi olarak belirlendi.

Küresel piyasalar, ABD'de açıklanan ekonomik verilerden alınan sinyallerin enflasyon endişelerini tekrar gündeme taşıması ve Fed'in izleyeceği yol haritasına yönelik belirsizliklerin etkisiyle karışık bir seyir izliyor.

Yurt içinde ise bugün açıklanacak ikinci çeyrek Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verileri ön planda.

AA Finans Büyüme Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, bu yılın ikinci çeyreğinde Türkiye ekonomisinin yüzde 3,87 büyüdüğünü öngörüyor. Ankete katılan ekonomistlerin büyüme beklentileri ise yüzde 2,20 ile yüzde 5 aralığında yer aldı.

Analistler, 2025 yılının tamamına ilişkin büyüme beklentilerinin ortalamasını yüzde 3,18 olarak görüyor.

Bugün yurt içinde büyüme verileri takip edilirken, yurt dışında ise dünya genelinde imalat sanayi PMI verileri yakından izlenecek. Teknik olarak BIST 100 için 11.400–11.500 direnç, 11.200–11.100 destek seviyeleri ön planda olarak öne çıkıyor.

https://junkyard.sfo3.cdn.digitaloceanspaces.com/n1/images/o2a86202e-40a0-4242-b697-2329b0a24a1d.webp

Borsa Haftaya Yükselişle Başladı: BIST 100 11.308,24'ten Açıldı

TÜİK’in yaptığı açıklama, Ulusal Hesaplar Sistemi’nin bir ülkenin belirli bir dönemdeki ekonomik faaliyetlerini, bu faaliyetlerin bileşenlerini ve aralarındaki ilişkileri ölçmek için kurulduğunu ortaya koyuyor. 

Sistem dinamik bir yapıya sahip olduğundan ölçüm çalışmaları belirli aralıklarla güncellenir. Uyumlaştırılmış Avrupa Revizyon Politikası doğrultusunda beş yılda bir ana revizyon yapılır. Avrupa Birliği üyesi ülkelerin geçtiğimiz yıl ana revizyonu tamamladığına dikkat çekiliyor.

Bu kapsamda detaylı program ve ulusal uygulama stratejileri geliştirildi; Eurostat ile projeler yürütüldü; sınıflama, iş kayıtları ve çerçevesi, anketler ve idari veri kaynakları ile bilgi teknolojileri altyapısının uyumlaştırılmasına yönelik çalışmalar tamamlandı.

1 Eylül’de yayımlanacak haber bültenlerinde Ulusal Hesaplar Sistemi ile ilgili şu bilgiler paylaşılacaktır:

– İdari kayıt verilerinin daha etkin kullanılmasıyla e-fatura bilgilerinin işlenerek girişimlerin girdi yapısına ilişkin bilgi derlenmiştir. İdari kayıt verilerindeki iyileşmeye paralel olarak elde edilen yeni veri kaynakları kullanılarak arz ve kullanım tabloları ve girdi-çıktı tabloları A-64 düzeyinde hazırlanmıştır. 2023 arz ve kullanım tabloları, Ulusal Hesaplar Sistemi ve Avrupa Hesaplar Sistemi’ne uygun olarak gayrisafi yurt içi hasıla hesaplamalarının tümünün dengelendiği sistemi sağlamıştır.

– Arz ve kullanım tablolarıyla dengelenen yıllık GSYH çalışmalarında cari fiyatlarla üretim, harcama ve gelir yöntemine; zincirlenmiş hacim endeksiyle ise üretim ve harcama yöntemine göre hesaplamalar tamamlanmıştır. 2015-2023 yılları için tüm üretim ve harcama bileşenlerinin yeniden dengelenmesiyle hesaplamalar yeniden yapılmıştır. Yeniden oluşturulan üretim ve ara tüketim (girdi) matrisleri ile NACE Rev.2 faaliyet sınıflaması A86 düzeyinde faaliyetlerin üretim ve ara tüketimlerini hesaplayarak katma değere ulaşmıştır. Makro ve mikro yöntemler kullanılarak seri 1995 yılına kadar A21 düzeyinde geri çekilmiştir.

– Ekonominin gelişimini doğru ve güncel resmetmek amacıyla, üretim, harcama ve gelir yöntemiyle çeyreklik GSYH serilerinde revizyon çalışmaları hesaplara yansıtılmış, yeni idari kayıtlar sisteme dahil edilmiştir. Hesaplamalar cari fiyatlarla ve zincirlenmiş hacim endeksiyle A-10 düzeyinde yapılmış; 1998’den başlayan seriler 1995 yılına kadar geri çekilmiştir. 2015 sonrası hesaplamalar doğrudan; 2015 öncesi için dolaylı yöntemlerle geriye alınmıştır.

– Zincirlenmiş hacim endeksi hesaplanırken, çeşitli kaynaklardan elde edilen cari büyüklükler üretim ve ara tüketim için hesaplanan deflatörler ile fiyat etkisinden arındırılmıştır. ESA-2010 tavsiyesine uygun yıllık çakışma/bağlantı zincirleme yöntemi uygulanmış ve güncel zincirlenmiş hacim endeksi serilerinin baz yılı 2009=100 olarak sürdürülmektedir.

– Cari fiyatlarla GSYH ve zincirlenmiş hacim endekslerinin arındırılmamış verileri 1995 yılına kadar revize edilmiştir. Bu nedenle ana revizyon politikası gereği, takvim etkisinden arındırılmış, mevsim etkilerinden arındırılmış ve mevsim ile takvim etkilerinden arındırılmış veriler 1995 yılına kadar revize edilmiştir.

– Gelir yönteminde GSYH tahmininde iş gücüne yapılan ödemeler hesabında kullanılan veriler doğrudan gelir yöntemine dahil edilmiştir. Ayrıca kayıt dışı oranları güncellenmiş ve hesaba yansıtılmıştır. Gelir hesaplarının GSYH, sabit sermaye tüketimi ve vergi bileşenleri de üretim ve harcama yöntemlerindeki revizyonlarla güncellenmiştir. Bu değişiklikler sonucunda gelir yöntemi için hesap unsuru olarak kabul edilen 'işletme artığı/karma gelir' değişkeni de revize edilmiş; tüm gelir bileşenleri 1995 yılına kadar geri çekilmiştir.

– Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla yıllık GSYH verilerinin dönemselleştirilmesi; 1995-2014 dönemi için A21 düzeyinde katma değer, 2015-2025 dönemi için ise A86 düzeyinde üretim ve ara tüketim serileri üzerinden gerçekleştirilmiştir.

– Geçici koruma statüsüyle ülkede bulunan Suriyeliler, kişi başına GSYH nüfusuna dahil edilmiştir. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığından temin edilen verilerle 2013-2024 yılları arasında geçici koruma statüsündeki Suriyeliler yıl ortası nüfusa eklenerek kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla değerleri revize edilmiştir. Ana revizyon çalışmaları kapsamında yapılan tüm değişiklikler, 2 Ekim’de yayımlanacak Devlet Hesapları, 2024; 9 Ekim’de yayımlanacak Kurumsal Sektör Hesapları, 2024; 11 Aralık’ta yayımlanacak İl Bazında Gayrisafi Yurt İçi Hasıla, 2024 haber bültenlerinde yansıtılacaktır. Böylelikle ulusal hesaplar sistemi bütüncül olarak dengelenmiş ve kamuoyu ile paylaşılmış olacaktır.

https://junkyard.sfo3.cdn.digitaloceanspaces.com/n1/images/o744cfd18-1d81-4290-9a54-8582d54c86e1.webp

“GSYH” ile ilgili sonuçlar

TÜİK'e göre ekonomi ikinci çeyrekte yüzde 4,8 büyüdü

Borsa Haftaya Yükselişle Başladı: BIST 100 11.308,24'ten Açıldı

TÜİK: Ulusal Hesaplar Sistemi'nde Ana Revizyon Çalışmalarına Dair Güncel Açıklama