AB İsrail’e karşı yaptırımlar için twinning ve bölgesel tesis finansmanını askıya alıyor

AB Komisyonundan üst düzey bir yetkili, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in İsrail’e karşı geçen hafta duyurduğu yaptırım teklifinin uygulanmasına ilişkin ayrıntıları paylaştı. Yetkiliye göre Komisyon, kendi yaptırımları olarak kabul edilen twinning adı verilen ve AB üye ülkeleri ile İsrail makamlarını kamu yönetimi, mevzuat, enerji ve iklim politikaları ile istatistik gibi alanlarda teknik uzmanlık paylaşımı için eşleştiren kurumsal işbirliği programlarını hedefliyor.

Ayrıca, İsrail’in Abraham Anlaşmaları çerçevesinde bölgesel entegrasyonunu destekleyen projelerin finanse edildiği bölgesel tesisin de askıya alınacağını duyuran yetkili, 2025 yılı için tahsisatın yaklaşık 6 milyon avro olduğunu belirtti. Henüz üye devletlerin onayına sunulmadı. Geçmiş yıllarda 2020-2024 döneminde bu iki alanda toplam 14 milyon avro ayrıldığı, bunun 4,3 milyon avrosunun şu anda sözleşmeye bağlandığı, yaklaşık 9,5 milyon avronun ise henüz sözleşmeye bağlanmadığı ve bunların da dondurulacağı kaydedildi.

Yetkili, bu kapsamdaki yaptırımların AB–İsrail Ortaklık Anlaşması’nın sadece ticarete ilişkin kısımlarını ve kısmen hedef alacağını hatırlatarak, bu tür anlaşmalarla serbest ticaret alanı oluşturulduğunu ve malların serbest dolaşımının sağlandığını belirtti. Bununla birlikte yaklaşımın şu olduğunu belirtti: İsrail ile ticareti tamamen askıya almak yerine ticaret tercihlerini askıya almak; bu da gümrük vergileriyle uygulanacak bir koşuldur.

AB Komisyonunun teklifinin üye ülkelerin oluştduğu AB Konseyi’nde nitelikli çoğunluğu bulup bulmayacağı konusunda spekülasyon yapmayacağını söyleyen yetkili, teklif kabul edilirse etkisinin İsrail’in AB’ye ihracatının yaklaşık yüzde 37’sini kapsayacağını ifade etti. Tedbirler, bildirimden 30 gün sonra yürürlüğe girecek; bu standart bir uygulamadır.

Yetkili, işgal altındaki Filistin topraklarını gasbeten İsrailliler ile onların şiddet içeren eylemlerinden sorumlu tuttuğu iki bakan Itamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich hakkında halihazırda sunulmuş bir yaptırım önerisi bulunduğunu hatırlatarak, bu konuda da yeni bir ivme olduğunu belirtti.