Çanakkale'nin Gökçeada ilçesindeki Uğurlu-Zeytinlik Höyüğü'nde 16 yıldır yürütülen arkeolojik kazılarda heyecan verici buluntular gün yüzüne çıktı.

8 bin 800 yıl öncesine ait 5 mimari yapı belirlendi ve bu buluntular Gökçeada kazılarında bir ilkin kaydı olarak değerlendiriliyor. Uzmanlar, bu keşfin geçmişi adeta aydınlatacağını vurguluyor.

Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Burçin Erdoğu önderliğindeki ekip, çalışmaları 2009'dan itibaren Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümüyle yürütüyor. Bu kez adanın en batısındaki Uğurlu köyünün yaklaşık 1 kilometre uzağındaki alanda önemli buluntular ortaya çıktı.

8 bin 800 yıl öncesine ait buluntular, bölgenin tarihine dair şimdiye kadar kaydedilen en eski yaşam biçimini aydınlatıyor ve kazı başkanı bu buluntuların Ege Adaları’nın geçmişine ışık tutacağını ifade ediyor.

Bu döneme ait bulgular, Ege Adaları’nda en erken yerleşimin söz konusu olduğunu gösteriyor; milattan önce 6800’lere uzanan bir yerleşim söz konusu. Bölgede tarıma dayalı ilk köy yerleşimi, ilk çanak çömlek üretimi, metalurji ve anıtsal mimarinin ortaya çıkışı gibi gelişmeler gözlemleniyor. Ayrıca bu dönemde şehircilik anlayışının temellerinin atılmış olabileceği düşünülüyor.

Gökçeada'daki kazı, bilineni bir adım ileri taşıyor. Çünkü 8 bin 800 yıl öncesine tarihlenen tarımcı topluluklara ait 5 konut yapısına ulaşıldı. Bu konutlar yuvarlak planlı, çukur tabanlı ve saz örgü tekniğiyle inşa edilmiş bir mimariyi gözler önüne seriyor.

Uğurlu yerleşmesi, Girit'teki Knossos yerleşmesiyle benzerlikler gösteren ve tüm Ege Adaları’ndaki en erken tarımcı topluluklara ait tek yerleşim olarak değerlendiriliyor. Bu bağlamda, Ege Adaları’nda erken tarımcı topluluklara ait mimariyi ilk kez gün yüzüne çıkardığımızı söyleyebilirim.

https://junkyard.sfo3.cdn.digitaloceanspaces.com/n1/images/oc946408d-87dc-4cf7-913b-76bba3bb29c1.webp

8.800 Yıl Önce Gökçeada’da İnsanlar Ne Yapıyordu?

Diyarbakır’ın Dicle ilçesinde akıllara durgunluk veren bir olay yaşandı. Bir vatandaş, eşi vefat ettikten sonra evinde devasa bir pitos bulduğunu söyleyerek Diyarbakır Müzesi Müdürlüğü’ne ihbarda bulundu. Koruyamayacağını belirten vatandaş, yetkililerden yardım isteyince ekipler harekete geçti.

Müzeler Müdürlüğü yetkilileri, eve gidip incelemelerde bulundu. Pitosun yaklaşık 3 metre çapında ve 1 metre yüksekliğinde olduğu tespit edildi. Diyarbakır Müzesi Müdürü Müjdat Gizligöl, olayla ilgili olarak vatandaşın eşini kaybetmesi nedeniyle yalnız yaşaması ve bu tarihi eseri koruyamayacağını söylemesi üzerine taşımaya yönelik hazırlıklara başlandığını belirtti.

Taşıma için özel bir sandık üretildi ve ekip, pitosu güvenli biçimde kamyona yükleyerek Diyarbakır Müzesi’ne götürdü. Gizligöl ayrıca pitosun muhtemelen kendi döneminde tarlada saklama amacıyla kullanıldığına işaret etti; gelecek yılın mahsulünü veya tohumlukları içine koyup yıl sonunda muhafaza ediliyordu.

Bu tür saklama kapları Neolitik dönemden başlayarak özellikle Tunç ve Demir çağlarında yaygınlaşmış olup, bazıları mezar amacıyla kullanılsa da bizimkisi mezar özelliği taşımamaktadır; tamamen tahıl ve tohum saklamak için yapılmıştır.

Gizligöl, pitosların köylerde 1970-1980’lere kadar kullanıldığı bilgisini de sözlerine ekledi.

https://junkyard.sfo3.cdn.digitaloceanspaces.com/n1/images/of10bab67-ad6e-46fe-ba49-3830830e06e2.webp

“neolitik” ile ilgili sonuçlar

8.800 Yıl Önce Gökçeada’da İnsanlar Ne Yapıyordu?

Eşi Ölünce "Koruyamıyorum" Diyerek İhbar Etti: Evinden 8 Bin Yıllık Tarihi Eser Çıktı!