Dolaylı Ar-Ge Teşvikleri 2024'te 105 milyar 977 milyon TL'ye Ulaştı: KOBİ'ler ve Gelir Vergisi Stopajı Büyük Rol Oynadı

2024 yılında dolaylı Ar-Ge teşvikleri, TÜİK verilerine göre 105 milyar 977 milyon TL tuttu. Bu tutar, 2023 yılına göre yüzde 78,6 artış anlamına geliyor. Toplam vergi teşviki ise önceki yıl 59 milyar 332 milyon TL iken 2024'te 105 milyar 977 milyon TL'ye yükseldi. Teşviklerden yararlanan girişimler, toplamda 53 milyar 926 milyon TL ile en çok gelir vergisi stopaj teşviki desteğinden faydalandı. Bunu sırasıyla 50 milyar 552 milyon TL kurumlar vergisi, 1 milyar 399 milyon TL gelir vergisi ve 99 milyon TL KDV desteği izledi. Beyan edilen Ar-Ge harcamalarına göre sağlanan dolaylı teşviklerin yüzde 49,1'i kurumlar vergisi, gelir vergisi ve KDV'den; yüzde 50,9'u ise gelir vergisi stopaj desteğinden geldi. Ar-Ge faaliyetlerine yönelik vergi teşviklerinden yararlanan girişim sayısı 2024 yılında 10 bin 569 oldu. Ana faaliyetlerine göre incelendiğinde ilk üç sektör; bilgi ve iletişim 5 bin 548, imalat sanayi 2 bin 310 ve mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler 1 bin 494. Beyan edilen Ar-Ge harcaması ve teşvik tutarlarında bilgi ve iletişim ilk sırada yer aldı. Girişimlerin beyan ettiği Ar-Ge harcama tutarı 215 milyar 827 milyon TL olarak hesaplandı. Bu harcamaların sektörler itibarıyla dağılımında bilgi ve iletişim yüzde 46,4, imalat sanayi yüzde 39,4, mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler yüzde 4,6 olarak belirlendi. Ana faaliyeti imalat sanayi olan girişimlerde beyan edilen 85 milyar 56 milyon TL tutarın yüzde 41,1'i motorlu kara taşıtı, treyler ve yarı treyler imalatı; diğer ulaşım araçlarının imalatında yüzde 22,8; bilgisayarlar, elektronik ve optik ürünlerin imalatında yüzde 10,8; elektrikli teçhizat imalatında kalan pay beyan edildi. Dolaylı Ar-Ge teşvikleri girişimlerin ana faaliyet alanlarına göre analiz edildiğinde, toplam teşvik olan 105 milyar 977 milyon TL'nin yüzde 48,4'ü bilgi ve iletişimde, yüzde 36,3'ü imalat sanayinde, yüzde 5,3'ü ise mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetlerde. Küçük ve orta büyüklükteki girişimler dolaylı Ar-Ge teşviklerinin yüzde 34,3'ünden yararlandı. Dolaylı Ar-Ge teşviklerinden yararlanan girişimler büyüklük gruplarına göre ele alındığında, 10 bin 569 girişimin yüzde 87,3'ünün küçük ve orta büyüklükteki işletmeler (KOBİ) olduğu; büyük ölçekli girişimlerin payı yüzde 12,7 iken bu girişimler dolaylı Ar-Ge teşviklerinin yüzde 65,7'sinden faydalandı. KOBİ'lerin dolaylı Ar-Ge teşviklerinden yararlanma oranı yüzde 34,3 oldu. KOBİ'lere sağlanan 36 milyar 399 milyon TL dolaylı Ar-Ge teşvikinin yüzde 50,8'i orta ölçekli, yüzde 39,6'sı küçük ölçekli ve yüzde 9,6'sı mikro ölçekli girişimlere dağıtıldı.