Don Felaketinden Etkilenen Çiftçi: Prim İndirimleri Yeterli Değil, Borçlar Ertelenmeli

Niğde'de zirai don felaketinin etkileri hâlâ gündemde. CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı'na yönelttiği soru önergesinde bazı konulara net yanıt bulunamadığını belirtti. Elma üretiminde yaşanması öngörülen kayıp miktarı ve sıcak hava makinelerine yönelik destek için özel bir plan olup olmadığının açıklanmadığını ifade etti. Gürer, zirai don felaketinde en ağır darbeyi alan çiftçinin kâğıt üzerinde görünen prim indirimleri ya da uzun vadeye yayılan borçlarla ayakta kalamayacağını vurguladı: Zirai donlardan zarar görenler ayrım gözetmeksizin karşılanmalı; borçlar ertelenmelidir. Gürer'in açıklamasına göre Bakan Yumaklı'nın yanıtı şu oldu: Zirai don olayı 65 ilde görülmüş, 34 ilde yoğun etkilenme meydana gelmiştir. En çok meyve grubunun etkilendiğini belirtti. Daha önce sağlanan hibeler ve kredi destekleri hatırlatıldı. Bakanlık, rüzgâr pervaneleri, sisleme ve yağmurlama sistemlerinde kullanılan ürünler için yüzde 25 ile yüzde 35 arasında prim indirimi uygulanacağını ve Kırsal Kalkınma Yatırımları kapsamında yüzde 50 hibe desteği sağlandığını söyledi. Gürer, Niğde'deki elma üretiminde yaşanması öngörülen kaybın miktarı hakkında net yanıt bulamadığını belirtti. 600 bin tona ulaşan Niğde elma üretiminin 30 bin tonlara düşebileceğini ifade eden Gürer, bu tür kayıpların ülkedeki diğer illerde de benzer ölçülerde olabileceğini ve Bakanlık'ın bu kayıpları açıklaması gerektiğini vurguladı. Çiftçilerin Bağ-Kur primlerinin devlet tarafından karşılanması talebi de yanıt bulmadı. Gürer, sigorta ve kredi desteklerinin üreticilerin sırtındaki yükü hafifletmediğini belirterek şu görüşleri paylaştı: Zirai don felaketinde en ağır darbeyi alan çiftçi, kâğıt üzerindeki prim indirimleri ya da uzun vadeye yayılan borçlarla ayakta kalamaz. Zirai dondan zarar görenler ayrım gözetmeksizin karşılanmalıdır. Borçlar ertelenmelidir. Gürer, zararların karşılanması, kredi borçlarının ötelenmesi, icra durumlarının durdurulması ve ek desteklerin verilmesi gerektiğini kaydetti. Niğde'de zirai donla etkilenen elma üreticilerini ziyaret eden Gürer, ülkedeki meyve üretiminin düşüşünü hatırlattı. TÜİK verilerine göre geçen yıl 28 milyon ton olan meyve üretimi bu yıl 21 milyon tona geriledi. Çiftçiler ayrıca zirai donun ardından kuraklığın da vurduğunu belirtti. ÇKS’si olan, TARSİM’e kayıtlı olan çiftçilerin alacaklarının dahi ödenmediğini ifade eden üreticiler, Kasım ayından önce de ödemelerin yapılmayacağını öne sürdü. Bu nedenle üretici perişan durumda kaldı; dalda tek ürün yok.