Uluslararası Gözetim Kuruluşlarının Yükümlülükleri ve Tabi Olacak Şartlar Belirlendi

Ticaret Bakanlığı’nın hazırladığı ve Resmi Gazete’de yayımlanan "Uluslararası Gözetim Kuruluşu Statüsüne İlişkin Tebliğ" yürürlüğe girdi. Bu Tebliğ, dış ticarete konu mallarda gözetim faaliyetinde bulunacak şirket ve kuruluşlara uluslararası gözetim kuruluşu statüsü verilmesini, bu kuruluşların yükümlülüklerini, tabi olacakları şartları ve faaliyetlerinin izlenmesi ile denetlenmesine ilişkin usul ve esasları belirliyor. Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, dış ticarete konu ürünlerin gözetiminde görev alarak ihracat ve ithalatta taraflar arasında güven tesis eden, kurallara uygun ticareti sağlayan ve ihracatın artmasına, ithalatın disipline olmasına katkıda bulunan kuruluşlar UGK statüsüne kavuşacak. Bu statünün son düzenlemesi 2015 yılında yayımlanmıştı; bugün yayımlanan tebliğ, ihtiyaçlar doğrultusunda bazı hususları güncelliyor. Tebliğ, şeffaf, hesap verebilir ve öngörülebilir bir yönetim anlayışına dayanacak şekilde; UGK statüsünün ticari şirketler kadar kamu kurumları ile iktisadi işletmelere de verilebilmesini öngörüyor. Yeni düzenlemede, daha önce “uluslararası gözetim şirketi” olarak kullanılan tanım yerine “uluslararası gözetim kuruluşu (UGK)” ifadesi kullanılıyor. UGK statüsünün kazanımı ise başvuru uygun bulunan şirket/kuruluşların ünvanlarının Bakanlığın internet sitesinde yayımlanması ile mümkün olacak. Açıklamada, statü sahibi UGK’lere fiziki belge verilmesi uygulamasının sürdürüldüğü ve belge üzerinde geçerlilik süresinin kaldırıldığı belirtildi. Faaliyetlerini Tebliğ’e uygun sürdürdükleri değerlendirilen UGK için belgenin geçerliliği süresiz hale getirilerek süreç daha verimli hale getirilecek. İşleyişi kolaylaştırmak amacıyla evrak dijital ortama taşınıyor. Bu doğrultuda UGK’ların kayıtlı elektronik posta (KEP) adresi sahibi olmaları zorunlu hale getirildi. Taşeron ve dış kaynaklı personel kullanımı arasındaki ayrım netleştirildi ve aralarında organik bağ bulunan şirketlerin ayrı statü almasının önüne geçildi. Denetim ve takip süreçlerini kolaylaştırmak amacıyla UGK’lerin faaliyet raporu düzenlemesi zorunlu kılındı. Müeyyideler ise etkinlik ve caydırıcılık ilkeleri doğrultusunda yeniden belirlendi. Mevcut durumda yürürlükten kaldırılan 2015/24 tebliği kapsamında olan kuruluşlar, bu tebliğin yayımlandığı tarihten itibaren 3 ay içinde KEP adreslerini ilgili Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü’ne bildirdikleri takdirde yeni başvuru yapmadan UGK statüsüne sahip olabilecekler. Ayrıca, organik bağ bulunan kuruluşlar, tebliğin yayımlandığı tarihten itibaren 3 ay içinde hangi şirket veya kuruluş için UGK statüsü talep edildiğini bildirmekle yükümlü olacaklar.