Gen Bankalarında 122 bin 750 Tohumla Türkiye’nin Genetik Zenginliği Korunuyor

Türkiye'de 4.501 türe ait toplam 122.750 tohum örneği gen bankalarında muhafaza ediliyor. AA muhabirinin Tarım ve Orman Bakanlığı bilgilerinden edindiği verilere göre, Türkiye’nin hububattan farklı türlerdeki bitki çeşitleri ve yabani türler dahil tüm bitki zenginliği gen bankalarında tasnif edilip analiz ediliyor. Genetik kaynak niteliğindeki bu bitki materyali doğal ortamdan, çiftçilerden ya da araştırma projelerinden temin edilerek, genetik çeşitliliğin korunması amacıyla saklanıyor. Tarımda yaygın olarak kullanılan tohumlar, iklim değişikliği ve salgın hastalıklar gibi değişimlere uyum için geliştirilmekte ve güncelliğini koruyor. Gıda güvenliği için önemli bir kaynak olan yerel çeşitler (ata tohumlar) sistematik olarak toplanıp tanımlanıyor; gen bankalarında korunuyor ve yeni çeşit geliştirme çalışmalarında gen kaynağı olarak kullanılıyor. Bu kapsamda, 2020-2022 yıllarında farklı bölgelerden Bakanlığa ulaşan 1.537 yerel çeşit örneği İzmir’deki Ulusal Tohum Gen Bankası ile Ankara’daki Türkiye Tohum Gen Bankasında muhafaza altına alındı. İncelemeler sonucunda tekrarlanan veya standart ya da açık tozlanan ticari çeşitler belirlenerek ilk etapta 37 yerel çeşit tescil edildi. Bu yıl ise toplam 49 tescilli yerel çeşit bulunuyor. Ülkenin bitki genetik kaynaklarının korunması, uzun süreli muhafazası, sürdürülebilirliği, bilimsel araştırmalarda kullanımı ve gelecek kuşaklara aktarılabilmesi amacıyla yürütülen koruma çalışmaları kapsamında, İzmir’deki Ulusal Tohum Gen Bankasında 3.099 türe ait 59.150 tohum örneği bulunuyor. Ankara’daki Türkiye Tohum Gen Bankasında da 1.402 türe ait 63.600 tohum örneği korunurken, 18 arazi gen bankasında 107 türe ait 10.108 canlı örnek muhafaza ediliyor. Böylelikle 4.501 türe ait toplam 122.750 tohum örneği tohum gen bankalarında muhafaza altında tutuluyor. Ayrıca 6 araştırma enstitüsünde 1.000 türe ait yaklaşık 7.000 popülasyona sahip geofit olarak adlandırılan soğanlı ve yumrulu doğal süs bitkisi yer alıyor. Ülkenin genetik kaynaklarına sahip çıkılması ve yetiştirilen ürünlerin gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla, çiftçiler ve vatandaşlar tarafından Bakanlığa 1.000’i aşkın tohum bağışı da yapıldı.