TÜİK: Yıllık Gayrisafi Yurt İçi Hasıla 2024'te yüzde 3,3 arttı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bağımsız yıllık gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) verilerini açıkladı: 2024 yılında büyüme, zincirlenmiş hacim endeksiyle yüzde 3,3 artış gösterdi. Cari fiyatlarla GSYH, 2024’te bir önceki yıla göre yüzde 64,6 artarak 44 trilyon 587 milyar 225 milyon lira oldu. GSYH’da en yüksek payı 2024’te imalat sanayi aldı (yüzde 16,8). İmalatı, yüzde 13 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ile yüzde 8,2 ile ulaştırma ve depolama sektörü izledi. Yıllık GSYH’da en düşük pay, hanehalklarının işveren olarak faaliyetleri için gerçekleşti. Kişi başına GSYH, 2024 yılında cari fiyatlarla 503 bin 76 lira, ABD doları cinsinden ise yaklaşık 15 bin 325 dolar oldu. İnşaat yüzde 9,9 ile en çok büyüyen sektör olurken, su temini; kanalizasyon, atık yönetimi yüzde 6,5; toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı yüzde 6,2 ile diğer büyüyen sektörler arasında yer aldı. Hanehalklarının işveren olarak faaliyetleri yüzde 0,8 ve imalat sanayi ile ulaştırma ve depolama yüzde 0,5’lik nispetlerle en çok küçülen sektörler olarak kayda geçti. Yerleşik hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2024 yılında bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre yüzde 4,3 arttı. Yerleşik hanehalkı nihai tüketim harcamalarının cari değerlerle GSYH içindeki payı yüzde 54 oldu. Harcamalarda en yüksek payı alan grupları sırasıyla yüzde 21,7 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 15,9 ile ulaştırma ve yüzde 15,9 ile konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar oldu. Devletin nihai tüketim harcamaları 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 0,8 azaldı. Devletin nihai tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı 14,5 olurken, gayrisafi sabit sermaye oluşumunun payı 31,3 olarak gerçekleşti. Bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 0,8 azalırken, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 2,7 arttı. Mal ve hizmet ihracatı 2024 yılında zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 0,1 artarken ithalatı yüzde 4,4 azaldı. Harcama yöntemine göre cari GSYH ana bileşenleri içinde toplam mal ve hizmet ihracatının payı yüzde 27,6, ithalatın payı ise yüzde 27,0 oldu. İşgücü ödemeleri 2024 yılında yüzde 89,2 arttı. Brüt işletme artığı/karma gelir yüzde 54,1 yükseldi. İşgücü ödemelerinin cari gayrisafi katma değer içindeki payı yüzde 37,0 olarak kayda geçti (2023’te yüzde 32,2). Net işletme artığı/karma gelirin payı ise 2023’te yüzde 47,0 iken 2024 yılında yüzde 43,1 olarak belirlendi.