İhmal ve dikkatsizlik yangın riskini büyütür; farkındalık hayati önem taşıyor

Karacabey, Zonguldak Orman Bölge Müdürlüğüne bağlı Gökçebey Orman Fidanlık Müdürlüğünü ziyaret ederken AA muhabirine, orman yangınlarıyla mücadelenin üç aşamalı bir süreç olduğunu açıkladı: yangın öncesi çalışmalar, yangınla mücadele ve yangın sonrası yanan sahaların yeniden ormanlaştırılması. Yangın öncesi hazırlıkların hayati önem taşıdığını vurgulayan Karacabey, şöyle konuştu: “Orman yangınlarının çıktığı anda söndürülmesi gerçekten çok zor, tehlikeli ve profesyonellik gerektiren bir iştir. Ancak yangının çıkmamasını sağlamak da tamamen insana bağlı.” Kış aylarında ülke genelinde yaklaşık 23 bin orman köyüne ulaşarak vatandaşları yangınlara karşı bilgilendirdiklerini, çoban, avcı ve arıcılarla yüz yüze görüşüp dikkatli olmaları konusunda uyarılar yaptıklarını, çocuklara da farkındalık eğitimleri verdiklerini aktardı. Teknik donanıma ilişkin rakamları paylaşan Karacabey, 776 gözetleme kulesinin 184’ünün akıllı kuleye dönüştürüldüğünü, 27 uçak, 105 helikopter, 14 İHA, 1786 arazöz, 2742 ilk müdahale aracı ve 830 iş makinesinin sezon öncesi hazır olduğunu kaydetti. Ayrıca 4796 yangın havuzu ve göletin dolu halde bulunduğunu belirtti. Bu yıl 1 Ocak’tan itibaren Türkiye’de 5.624 yangının söndürüldüğünü ve bu yangınların yüzde 95’inin 10 hektara ulaşmadan kontrol altına alındığını paylaşan Karacabey, yangınların büyük bölümünün kırsalda başlayıp ormana sirayet ettiğini ifade etti. Yangın gözetleme kuleleri ve İHA’lardan alınan görüntülerle çıkan her yangından yaklaşık 2 dakika içinde haberdar olunduğunu, müdahale süresinin ortalama 11 dakika olduğunu dile getirdi. İklim değişikliği ve kuraklığın yangınların büyümesini hızlandırdığını da dikkat çekici bir unsur olarak gördü. 2025 yılı rakamlarına göre orman yanginlarının yüzde 96’sının insan kaynaklı olduğuna işaret eden Karacabey, şu açıklamayı sürdürdü: “Bu yangınların da neredeyse tamamına yakını ihmal ve dikkatsizlik sonucu. Sadece 137’si kasıtlı olarak yakılmış. Anız yakılması, bahçe temizliğiyle oluşan atıkların yakılması, piknik ateşleri ve sigara izmaritleri önemli etkenler. Gördüğümüz gibi hepsi insan kaynaklı. Biz bunu klişe bir ‘iklim değişikliği nedeniyle oluyor’ savıyla açıklamıyoruz; iklim değişikliği, sıcaklık artışı veya kuraklık tek başına yangını çıkarmıyor. Yangını başlatan kıvılcım maalesef insan eliyle çıkarılıyor.” Fotoğraf: Fadime Yılmaz Elma/AA Ormancılıkta başarının doğayla uyum içinde hareket etmekten geçtiğini vurgulayan Karacabey, “Doğaya karşı bir şey yapmak mümkün değildir. Doğayla savaşan insanın bugüne kadar kazandığı görülmemiştir.” dedi ve tüm ormancılık çalışmalarında bu ilkeyi benimsediklerini belirtti. “Doğayı taklit etmek ve doğada olanı devam ettirmek gerekir; çünkü ormanlarımızın yüzde 97’si doğal ormandır.” Orman alanlarında ağaç türlerinin değiştirilmesinin doğru yaklaşım olmadığını belirten Karacabey, doğal dengenin korunmasının önemine vurgu yaptı. Yanan sahalardan önce ölü ya da hayatını kaybetmiş ağaçları çıkardıklarını hatırlatarak etüt ve proje ekiplerinin görevlendildiğini, ileride benzer bir yangın yaşanması halinde yangının bütün blok ormanı etkilememesi için tampon bölgeler oluştuklarını, yerleşim yerleri ile orman arasındaki veya ziraat arazileriyle orman arasındaki alanlarda zonlar (alanlar) yaptıklarını söyledi. Yangınların önlenmesinde basit davranışların büyük farklar yaratabileceğini söyleyen Karacabey, vatandaşlara şu çağrıyı yaptırdı: “Yoldan geçerken sigara izmariti atmayın, izin verilen alanlar dışında piknik yapmayın, tarlalardaki anızı yakmayın ya da bahçelerden çıkan atıkları yakmayın; bu ülkenin ormanlarının yanmamasını sağlayın. Yıllardır bu köylerde yaşıyoruz diye ‘bize olmaz’ demek yerine, artık ‘her şey olabilir’ diye bakmalıyız.” Dünyada da büyük orman yangınlarının yaşandığına atıfta bulunan Karacabey, Kanada, Amerika Birleşik Devletleri, Portekiz ve İspanya’da milyonlarca hektarlık ormanların küle döndüğünü anımsattı. Avrupa Orman Yangınları Bilgi Sistemi verilerine göre Türkiye’nin dünyada orman yangınlarıyla mücadelede önde gelen ülkelerden biri olduğuna dikkat çekti. “Yangınla mücadeleyle övünmek doğru değildir; büyük bir felaket bir anda tüm verileri alt üst edebilir. Nerede bir yangın varsa, onu söndürmek için kahramanca çalıştığını bildiğimiz personelimiz var.” diye konuştu. Karacabey, teşkilat personelinin cansiperane mücadele ettiğini vurgulayarak, “İleri geri söylenen sözler, ‘Yeteri kadar mücadele edilmiyor’ ya da ‘Orman yangınlarıyla mücadelede yetersiziz’ gibi ifadeler, o insanların emeğine saygısızlıktır ve emin olun o kahramanları üzüyor bu tür haberler.” dedi.