Bir Kişiye 1 Milyar Dolar Teklifi: AI Çağında Yeni Oyun

Galatasaray’ın Osimhen’e ödediği 75 milyon Euro, Türkiye için tarihi bir rekor. Ama günümüzde transferler, sahadan laboratuvarlara uzanan bir gerçeği saklıyor. Artık transferin anlamı değişti: Oyun alanı futbol sahası olmaktan çıktı; teknoloji laboratuvarlarına taşındı. Peki şu soruyu sormanızı istemez misiniz: Bir kişi için 1 milyar dolar öder misiniz? Bir kişiyi işe almak için 1 milyar dolar verir miydiniz? On yıl önce bu soru bilim kurgu filmlerinden fırlamış gibiydi; bugün Wall Street Journal’ın sayfalarında, teknoloji devlerinin yönetim katlarında yankılanan bir gerçek haline geldi. Yapay zekanın milyonlarca insanı işsiz bırakacağı korkusu ile tek bir bireyin yeteneğini “oyun değiştirici” olarak karşılayacak paraların kıyası konusunda bir karşıtlık var. Bu tezatlık, kariyerinin başında olan her gencin kafasında dev bir soru işareti yaratıyor: Bu yeni oyunun kuralları nedir? Ben bu oyunun neresindeyim? Mark Zuckerberg’in OpenAI’nin baş araştırmacısı Mark Chen’e 1 milyar dolarlık teklif ettiği iddiaları konuşuluyor. WSJ’nin raporu bu iddiayı yalnızca söylenti olarak bırakmıyor; Meta CEO’sunun aynı anda 28 yaşındaki Alexandr Wang’ın Scale AI’ı 14 milyar dolara bünyesine kattığını belirtiyor. Bu astronomik rakamlar karşısında gençlerin aklına gelen ilk soru ise: “Ben de bu trenin içinde olabilir miyim?” Yapay zeka yeteneğine talep patlaması maaş paketlerini uçuruyor ve teknoloji şirketlerini işe alım kurallarını yeniden yazmaya zorluyor. Veriler çarpıcı: Top AI/ML bilimcileri ve araştırmacıları, geleneksel rollerden çok daha yüksek ücretler alıyor. Alexandr Wang’a 14.3 milyar dolarlık teklif, Vinicius Junior’ın reddettiği 1.1 milyar doları bile gölgede bırakıyor. Peki, Mark Zuckerberg neden kâr amacı gütmeyen bir şirket için bu serveti gözden çıkardı? Çünkü yapay zeka alanında savaş, yetenek savaşıdır. Bu pazarda kazanan her şeyi alır. Alexandr Wang gibi bir deha yalnızca bir çalışan değil; geleceğin trilyon dolarlık pazarlarını şekillendirecek stratejik bir silahtır. Onu transfer etmek, rakibin bu silahı kullanmasını engellemek ve kâinatta önemli bir haritayı fethetmektir. Bu, geçmişin ölçütlerinin ötesine geçen, potansiyelin performanstan daha değerli görüldüğü yeni bir çağdır. Ama burada göz ardı edilmemesi gereken bir gerçek var: Bu transferler yapılırken McDonald’s CFO’su Bloomberg’e, müşterilerinin kahvaltıya parası olmadığını söylüyor. Bu, yalnızca bir istatistik değil; işçilerin açlık sınırlarının kendini gösteren somut bir kanıt. Ve işsizlik artıyor mu? Evet; fakat yapay zekâya maruz kalan meslekler için risk, maruz kalmayanlardan daha yüksek. Milyarlık teklifler ile kahvaltı parası olmayan çalışanlar arasındaki bu uçurum, dünyanın tek bir gezegende mıknatıs gibi iki farklı gerçeklik yarattığını hatırlatıyor. Değer artık nüfusun çok küçük bir kesiminin elinde toplanıyor; onlar yapay zekâyı yaratıp yönetenler, yönlendirenler. Diğerleri ise rutin işleriyle, robotik süreçler ile yaşamak zorunda kalıyorlar. Bu durum bir balon göstergesi olmaktan çok, ekonominin ve sosyal yapının kökten değiştiğinin işareti. Soru artık “balon patlayacak mı?” değil; “bu yeni yapıda ayakta kalmayı nasıl başaracağız?” Tarih de benzer dönüşümlerden ders çıkarır. 1849 California Altın Çılgınlığı’nda çoğu kişi servet ararken gerçek güç, kuyumcu ve tedarik zinciri kuranlarda oldu. Levi Strauss kot pantolonlarıyla, John Studebaker el arabasıyla, Samuel Brannan malzeme satıcısıyla servet yaptılar. Sanayi Devrimi’nde de asıl zenginler fabrikacıların kendisi değil; demiryolu, çelik ve finans dünyasının aktörleriydi. İnternet patlamasında birçok şirket iflas etti; ancak altyapıyı kuranlar, Amazon ve Google gibi devleri ayakta tuttu. Bugün de benzer bir dönüşüm yaşıyoruz. Herkes “AI uzmanı” olmak istiyor; fakat belki de asıl fırsat başka bir yerde yatıyor. AI çağının “kürek satıcıları” kimler olacak? Gelecek, gençleri iki radikal yola çekiyor: - AI alanında derinleşenler, dünyanın en büyük parsellerinde talebe cevap verecek yetenekler olarak öne çıkıyor. - AI’nin rutin işleri otomatikleştirmesiyle milyonlarca işin yok olma ihtimali karşısında, gençler dayanıklılık ve çok yönlülük avantajına dönüyor. PwC’nin 2024 Küresel İşgücü Umudu ve Korkuları raporu, gençlerin AI’yi benimsemeye ve uyum sağlamaya hazır olduğunu gösteriyor. Ancak AI’ye dirençli olanların, gelecekte talep gören işlerde başarılı olma şansı daha düşük. 2025 itibarıyla işverenler, AI’yı işe alım süreçlerini otomatikleştirmek için kullanmanın ötesinde, aday deneyimini güçlendirmek için kullanacaklar. İnsan odaklı becerilerin değeri artacak. AI, genç istihdam programlarını dönüştürme potansiyeli taşıyor. Gençler, AI’yi rekabete karşı bir tehdit olarak görmek yerine bir güç çarpanı olarak benimsemeli. Veriyi temizlemek ve etiketlemek gibi altyapı işlerini yapanlar da her zaman talep görecek. AI eğitimi ve danışmanlığı, gelecekte de cazibesini koruyacak. Şirketlerin AI’yı anlamasını sağlamak, onları daha yetkin kılmak için kritik olacak. AI güvenliği ve etik, bugünler için en sıcak tartışma konularından biri. Avrupa Birliği regülasyonları sürerken, yasal çerçeveler giderek güçlenecek. AI ile insan etkileşiminin tasarımında belirsizlik sürerken, teknolojiyi kullanışlı kılmak en önemli işlerden biri olacak. Bu arada Sam Altman’ın AI ve insan beyniyle entegre çalışabilecek bir girişime ortak olduğuna dair haberler de gündemin önemli başlıkları arasında. Kariyerini güçlendirmek isteyen gençler için ipuçları basit: Projelerinizi, başarılarınızı ve öğrendiklerinizi görünür kılın; sektördeki doğru insanlarla bağlantılar kurun; kendinizi “etrafınızdaki beş arkadaşın ortalaması” kavramından sıyırıp, kendi benzersiz alanınızı yaratın; sadece ne bildiğinizi değil, nasıl düşündüğünüzü de gösterin. Sonuç olarak, Mark Zuckerberg milyar dolarlık transferler konuşurken bile milyonlarca insan kahvaltı için para bulamıyor. Bu paradoks, tarihe benzer bir gerçeği hatırlatıyor: Büyük dönüşümler, trene atlamayı bilenlerle, doğru vagonu yakalayanlar tarafından kazandırılır. Galatasaray 75 milyon Euro’yu Osimhen’e transfer ederek değerini gördü ve strateji kurdu; gençler de kendi kariyerleri için benzer bir bakış açısını benimsemeli. Bir sonraki adımı siz belirleyin: Bu yeni oyunun piyonu mu olacaksınız, yoksa kuralları okuyup kendi stratejisini kuran bir oyuncu mu? Cevabınız, kariyerinizin ve belki de geleceğinizin yönünü belirleyecek.